WIERA, męczennica (Muczenica Wiera), 17/30 września, zm. około 137 r., patrz ZOFIA, męczennica.
ZOFIA RZYMSKA, męczennica (Muczenica Sofija Rimskaja), 17/30 września. Żyła w pierwszej połowie II w. za cesarza Hadriana. Mieszkała razem z córkami - Wierą, Nadzieją i Lubą. Wszystkie w Rzymie poniosły męczeńską śmierć za wiarę. Najstarsza - Wiera - miała dwanaście lat, najmłodsza - Luba - dziewięć.
Będąca wdową Zofia wiodła pobożne życie. Tak też wychowywała córki. Wiele osób w Rzymie wiedziało o chrześcijańskich cnotach całej rodziny.
Dowiedziawszy się o tym, namiestnik Antioch wezwał ją do złożenia ofiary kadzidła na ołtarzu bogini Diany. Zofia stanowczo odmówiła. Wówczas wyprowadzono jej nieletnie dzieci i na oczach matki poddano srogim torturom. Nie załamało to bohaterskiej kobiety, która podtrzymywała na duchu swe dzieci. Wszystkie córki skazano na śmierć. Przed straceniem matka zwróciła się do nich z następującymi słowami: „Nastał czas, kiedy przez swój wieniec męczeński będziecie ślubować Oblubieńcowi i razem z Nim wejdziecie do jasnych Jego komnat”. Na jej oczach dziewczynki podpalano ogniem, oblewano gorącą smołą, kaleczono ostrymi przedmiotami, bito pałkami. Gdy mimo cierpień nie wyzionęły ducha, wydano rozkaz ścięcia mieczem. Matkę cesarz pozostawił przy życiu prawdopodobnie po to, by cierpiała po utracie swych dzieci.
Św. Zofia zabrała ciała córek, udała się za miasto i tam je pochowała. Przez trzy dni siedziała przy mogile, po czym, widocznie wskutek przeżytych cierpień, zmarła. Działo się to około 137 r. Obecnie relikwie wszystkich męczennic znajdują się w krypcie kościoła św. Pankracego w Rzymie.
Indywidualne wyobrażenia św. Zofii są rzadkie. Ma na ich krzyż w prawej dłoni i zwinięty zwój w lewej. Przedstawiana jest głównie wraz ze swymi córkami - długowłosymi, młodymi dziewczętami, trzymającymi w dłoniach krzyże. Również święte Wiera, Nadzieja i Luba tylko wyjątkowo przedstawiane są indywidualnie. Wyróżnia je wówczas przepaska z diademem. W sztuce zachodniej mają często korony na głowach, a często miecze w dłoniach.
www.cerkiew.pl
