Wymiary: 16,5 x 20,5 x 1,5 cm
Elementy srebrzone i złocone
Możliwość zawieszenia lub postawienia ikony
Chełmska Ikona Matki Bożej (Chołmskaja Ikona Bożijej Matieri) należy do najstarszych ikon Bogarodzicy.Jej losy są ściśle związane z historią Chełma,Chełmszczyzny i Podlasia. Zgodnie z tradycją została ona napisana przez ewangelistę Łukasza na płótnie,naklejonym na trzech deskach cyprysowych.Ikonę,podobnie jak wiele innych,w X w. Grecy przekazali jako dar księciu ruskiemu Włodzimierzowi po przyjęciu chrztu i poślubieniu cesarzówny Anny.Na przełomie X i XI w. umieszczono ją w nowowybudowanym soborze Matki Bożej w Chełmie. W latach 1240-1241 na Ziemę Chełmską najechali Tatarzy. Obrońcy nie mogąc zbrojnie odeprzeć nieprzyjaciela,zwrócili śię z modlitwą do Bogarodzicy,zanieśli Jej Chełmską ikoną na mur miejski i postawili naprzeciw wojsk tatarskich. Góra,na której znajdowało się miasto,zdała się Tatarom wysoka nie do zdobycia.Ogarnął ich strach i odstąpili od natarcia.Dopiero jeden z kolejnych ataków Tatarów na Chełm w 1261 r. przyniósł miastu wielkie zniszczenia.Na lewym ramieniu Bogarodzicy na ikonie pojawiła się zadana szablą rana,a na prawej ręce znak od strzały. Tradycja mówi,że świętokradcy,którzy tego dokonali oślepli, a twarze ich zostały na zawsze wykręcone grymasem. Przez wiele lat ikona znajdowała się pod ruinami miasta,po czym została odnaleziona i ponownie umieszczona w cerkwi. W 1596 r. przeszła w ręce unitów,w czasie powstania Chmielnickiego na krótko powróciła do prawosławnych,ale Król Jan Kazimierz ponownie ją odebrał.W 1765 r. katolickim zwyczajem została koronowana.W 1875 r. ikona powróciła na stałe do prawosławnych,lecz już w 1915 r. podczas wojny wywieziono ją w głąb Rosji,gdzie wszelki słuch o niej zaginął. Obecnie znajdująca się w chełmskiej cerkwi Jana Teologa Chełmska Ikona Bogarodzicy jest kopią oryginału i pochodzi z połowy XIX w.Umieszczona jest w ikonostasie nad ikoną Ostatniej Wieczerzy i opuszczana na anałoj podczas molebnów. Święto Chełmskiej Ikony Matki Bożej obchodzone jest 8/21 września.
www.cerkiew.pl
