Ikona papierowa (kartonik)
Format: 12 x 17 cm
Z tyłu Troparion w językach: cerkiewnosłowiańskim i polskim
Ikona Zstąpienia Jezusa Chrystusa do Otchłani
Ikonografia Zstąpienia Jezusa Chrystusa do Otchłani, zwanego również Anastasis, opiera się głównie na wielu wątkach zawartych w apokryficznej „Ewangelii Nikodema”, a dodatkowo również: I Liście apostoła Piotra (3,18-19) i Liście apostoła Pawła do Efezjan (4,8-9) oraz pismach proroków: Izajasza (26,19) i Ozeasza (13,14), jak też Psalmach: 23 (7-9) i 106 (14-16) i pismach św. Ojców, szczególnie św. Efrema Syryjczyka.
Kompozycja Zstąpienia pojawiła się, prawdopodobnie, nie wcześniej niż w V w., a ostatecznie skrystalizowała się do Х1-ХП wieku. Od tego czasu ikony nie przedstawiająjuż Chrystusa zstępującego do otchłani, lecz ukazują Go jako opuszczającego ją. Przedstawia zatem radosny epizod wyprowadzenia z otchłani piekła dusz ludzi sprawiedliwych, którzy przyszli na świat przed nową erą i nie zostali ochrzczeni. Swą śmiercią na Krzyżu Chrystus odkupił ich grzechy.
Ikonografia Zstąpienia w ramach jednego obrazu przedstawia następujące po sobie wydarzenia: walkę Chrystusa z szatanem, zejście do otchłani i powitanie przez proroków oraz wprowadzenie sprawiedliwych do niebios.
W centrum ikony, w większej skali niż pozostałe postacie, przedstawiony jest Jezus Chrystus. Odziany w szaty o barwie nadprzyrodzonej bieli, jest niczym promieniujące słońce, zstępujące do podziemi. Cała Jego postać jest przepełniona dynamizmem, o czym świadczy unoszony przez wiatr rozwiany skraj szaty, podkreślający gwałtowność, z jaką wstrząsane są niebiosa. Zbawiciel otoczony jest niebiańskimi kręgami (mandorlą) ze złotymi promieniami (symbolizującymi energie Bożej łaski), znamionującymi Jego boskość i chwałę.
Pod stopami Chrystusa pokazana jest otchłań i rozwarte wrota piekieł. Wkoło nich rozrzucone są szczątki zerwanych łańcuchów, zamków, kluczy, gwoździ, rygli. Stopy Chrystusa depczą skruszone bramy piekieł, które zostały wyrwane z zawiasów i skrzyżowane (symbolizując, że przez Krzyż przyszło zwycięstwo nad złem) nad otchłanią, do której zostały wrzucone piekło i śmierć. Skrzyżowane bramy piekieł pełnią też rolę pomostu, na którym stoi Zbawiciel.
Obiema rękoma Chrystus wyrywa z piekieł klęczących prarodziców - Adama i Ewę, umiejscowionych po Jego obu stronach. Za nimi znajdują się inni starotestamentowi święci. Spośród nich łatwo wyodrębnić dwóch królów - Dawida i Salomona, św. Jana Chrzciciela ze zwojem pisma, Mojżesza z tablicami z Dziesięcioma Przykazaniami w dłoniach oraz starca Symeona. Wszyscy gestem i postawą wyrażają rozpoznanie Zbawiciela.