Autor: Krzysztof Leśniewski
Tytuł: „Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz?” Podstawowe idee współczesnej antropologii prawosławnej
Wydawnictwo: Prawosławna Diecezja Lubelsko – Chełmska & Krzysztof Leśniewski
ISBN: 978-83-939081-3-4
Liczba stron: 162
Wymiary: 13,7 × 21,0 cm
Okładka: miękka
Seria: Światło Przemienienia (8)

Z przedmowy:

Pytanie Psalmisty: „Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz, kim syn człowieczy, że troszczysz się o niego?” (Ps 8,5) stanowi punkt wyjścia antropologii chrześcijańskiego Wschodu. Dla tożsamości osoby ludzkiej istotna jest ustawiczna pamięć Stwórcy, który nigdy nie zapomina o Swoich dzieciach. Sw. Jan Teolog uświadamia nam, że ta pamięć Boga Stwórcy jest darem miłości: „Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec: zostaliśmy nazwani dziećmi Bożymi i rzeczywiście nimi jesteśmy. [.] Umiłowani, obecnie jesteśmy dziećmi Bożymi, ale jeszcze się nie ujawniło, czym będziemy. Wiemy, że gdy się objawi, będziemy do Niego podobni, bo ujrzymy Go takim, jakim jest.” (l J 3,1-3). Miłująca pamięć Boga zwrócona jest do wolności każdego człowieka. Bóg, będący Miłością (l } 4,8), pragnie, Nibyśmy „poznali i uwierzyli miłości" (l ] 4,16), jaką ma ku nam w taki sposób korzystali z naszej stworzonej wolności, abyśmy coraz bardziej jaśnieli niestworzoną Światłością Bożą. Człowiek, jako stworzony na obraz i podobieństwo Boga w Trójcy Przenajświętszych

Krzysztof Leśniewski po raz kolejny sięga w swojej pracy badawczej do rozważań o człowieku. Wcześniej dociekliwie zajmował się kwestiami duchowej psychoterapii. Teologicznie i patrystycznie zbliżał się coraz bardziej do istoty człowieczeństwa w człowieku. Poszukuje w nim relacji z Bogiem Osobowym w Jego Trynitarnej Naturze. Grecki termin proso-pon ukazuje jako komunijny charakter człowieka, który jest człowiekiem relacji i tylko w relacji.

Bp prof. zw. dr. hab. Jerzy Pańkowski (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie)

Książka prof. Krzysztofa Leśniewskiego stanowi cenny wkład w rozwój prawosławnej antropologii. Nie jest to systematyzacja dotychczasowego stanu wiedzy. Autor konfrontuje fundamentalne zasady chrześcijańskiej antropologii z zagrożeniami i wyzwaniami świata współczesnego. Nie boi się zmierzyć z trudnymi pytaniami, do których podchodzi z duchową i naukową pokorą. Wynik trudu badawczego Autora z całą pewnością przyczyni się do poznania i lepszego zrozumienia prawosławnej antropologii, szczególnie poprzez pryzmat jej aktualności i znaczenia dla współczesnego człowieka.

Ks. dr hab. Marek Ławreszuk (Uniwersytet w Białymstoku)

Spis treści
Przedmowa
Wstęp

l. Antropologia w dziełach współczesnych teologów prawosławnych
1.1. Antropologia mistyczna Włodzimierza Łosskiego
1.2. Współcześni greccy teologowie prawosławni a misterium osoby ludzkiej
1.2.1. Panayiotis Nellas - chrystocentryczny interpretator antropologii patrystycznej
1.2.2. Nikos Nissiotis - odważny poszukiwacz podstaw antropologiidialogicznej
1.2.3. Metropolita John D. Zizioulas - wytrwały budowniczy personalistycznej antropologii eklezjologicznej
1.2.4. Christos Yannaras - genialny architekt relacyjnej ontologii osoby

2. Misterium osoby w teologii metropolity Johna D. Zizioulasa .
2.1. Zakres treściowy pojęć prosopon/persona i hypostasis w myśli antycznej
2.2. Antropologiczna rewolucja Ojców Kapadockich
2.3. Ontologia osoby ludzkiej
2.3.1. Osoba istniejąca biologicznie
2.3.2. Osoba istniejąca eklezjalnie

3. Misterium osoby w filozoficzno-teologicznej myśli Christosa Yannarasa
3.1. Zakres treściowy pojęcia hypostasis
3.2. Zakres treściowy pojęcia prosopon
3.3. Osoba a natura
3.4. Stworzenie człowieka jako akt Boga
3.5. Obraz Boży w człowieku .
3.6. Człowiek stworzony na obraz Boży a dwie płcie
3.7. Koncepcja duszy
3.8. Odniesienia pomiędzy duszą a ciałem

4. Człowiek jako osoba i twórca
4.1. Rozumienie wolności osoby ludzkiej.
4.1.1. Wolność jako wybór.
4.1.2. Wolność jako twórczość
4.2. Twórcze wyobrażenie jako podstawa twórczości osoby ludzkiej
4.2.1. Materia i specyfika twórczego wyobrażenia
4.2.2. Twórcze wyobrażenie a wolność osoby ludzkiej
4.2.3 Twórcze wyobrażenie: ucieczka od, czy dążenie ku
4.3. Świadomość osobowej tożsamości człowieka
4.3.1. Koncepcja osoby w starożytności chrześcijańskiej
4.3.2. Rozumienie osoby w dzisiejszym świecie
4.3.3. Wkład chrześcijaństwa we współczesną antropologię
4.3.3.1. Osoba ludzka nie może istnieć bez relacji.
4.3.3.2. Osoba ludzka zawsze pozostaje w relacji do Boga
4.3.3.3. Osoba ludzka jest wyjątkowa, odmienna, niepowtarzalna.
4.3.3.4. Osoba ludzka to akt twórczy.
4.3.3.5. Osoba ludzka jest powołana do pracy twórczej
4.3.3.6. Osoba ludzka tworzy w sposób destrukcyjny lub budujący
4.3.3.7. Osoba ludzka to stworzenie otwarte na rzeczywistości duchowe

Zakończenie
Bibliografia