Tytuł : S nami Boh - chronika 15-letniewo służenija
Wydawca: Warszawska metropolia Prawosławna Warszawa 2013
Oprawa: twarda
Wymiary: 17,3 x 24,6 cm
Ilość stron: 320
ISBN 978-83-60311-60-8

W bieżącym roku metropolita warszawski i całej Polski Sawa obchodzi dwa jubileusze. Dokładnie w połowie kwietnia upłynęło 75 lat od dnia, kiedy przyszedł na ten świat w położonej na Chełmszczyźnie wsi Śniatycze. Dokładnie też ostatniego dnia maja tego roku mija 15 lat od czasu intronizacji Jego Eminencji na ósmego zwierzchnika Cerkwi prawosławnej w Polsce. Obie te rocznice, jak każdy jubileusz, skłaniają do refleksji, podsumowań i ocen. Stanowią też dobry przyczynek, aby chociaż w niewielkim stopniu zaprezentować postać i dorobek metropolity Sawy, podkreślić, jak znacząca jest jego rola dla polskiego Prawosławia, podziękować za mądrą i zaangażowaną arcypasterską posługę niesioną Bogu i ludziom.

Właśnie „W służbie Bogu i ludziom” było tytułem książki jubileuszowej poświęconej zagranicznej działalności metropolity Sawy, która ukazała się pięć lat temu przy okazji poprzednich okrągłych jubileuszy. Tegoroczna dedykowana Eminencji książka pamiątkowa ma inny charakter. W przeciwieństwie do poprzedniego albumu, wydanego w języku polskim, językiem tej publikacji jest rosyjski. Powód tego jest prosty: Eminencja lubi głosić Słowo Boże właśnie w tym języku, a zasadniczą treść książki stanowią właśnie jego kazania i słowa wygłoszone w ostatnim 15-leciu. Album ten nosi tytuł „Bóg z nami”, są to bowiem słowa często przywoływane i teologicznie rozwijane w wielu wypowiedziach metropolity.

Aktywności homiletycznej metropolity Sawy poświęcone zostało wprowadzenie do książki pióra biskupa siemiatyckiego Jerzego, Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego, wychowanka Eminencji od lat młodzieńczych. Biskup Jerzy zauważa w nim m.in., że „Metropolita Sawa należy do tego pokolenia hierarchów, dla których głoszenie Słowa Bożego jest na równi z doświadczeniem liturgicznym nie tylko świętym obowiązkiem, ale też pewną wewnętrzną potrzebą”. Potrzebę tę uzewnętrznia on „przepełnionym miłością do słuchaczy” (…) „gorliwym, niestrudzonym i bardzo śmiałym głoszeniem Słowa Bożego”. To też w wydaniu Eminencji znakomity środek opowiadania o Prawosławiu i szerzenie go wszędzie tam, gdzie jest obecny. A doświadczenie na tym polu ma on ogromne, co również zauważa biskup Jerzy, pisząc o długich latach wykładania przez Eminencję homiletyki w szkołach teologicznych, wydanym przez niego skrypcie tego przedmiotu i licznych artykułach na ten temat, jak też szczególnej jego opiece nad studentami i kapłanami stawiającymi pierwsze kroki w głoszeniu Słowa Bożego.

Prawosławny Ordynariusz WP, jako osoba również posiadająca wyjątkową łatwość i klarowność przekazu często trudnych treści teologicznych, jak też autor współczesnego podręcznika do homiletyki, we wprowadzeniu akcentuje kilka tematów najbardziej charakterystycznych dla słowa mówionego metropolity Sawy.

Za „główną ideę, wyrażającą ducha Władyki” uważa on nieustannie obecną w jego kazaniach „absolutną konieczność rozwijania daru wiary”, bazującej na krwi męczenników. Kolejną cechą stylu homiletycznego zwierzchnika naszej Cerkwi, podkreśloną przez autora wprowadzenia, jest wiara metropolity w szczególną moc Krzyża Pańskiego, będącego „źródłem prawdziwej mądrości”, połączoną z koniecznością codziennego wytrwałego niesienia swojego krzyża. Wiara ta w jego kazaniach jest organicznie związana z głoszeniem tajemnicy Zmartwychwstania Pańskiego jako „źródła prawdziwej radości, nadziei i zwycięstwa nad śmiercią”. Ma też wymiar eucharystyczny, o czym w swych kazaniach metropolita Sawa często mówi. Jeszcze jedną zauważoną przez autora wprowadzenia cechą homilii jubilata jest wyrażana w nich ogromna miłość do młodzieży i dzieci, „które wzywa on do zachowywania wiary prawosławnej, swojej kultury, zwyczajów i ojczystego języka”.

Drugą część składową albumu jubileuszowego stanowią liczne fotografie poświęcone najważniejszym wydarzeniom, które miały miejsce pod przewodnictwem lub z udziałem Eminencji w ostatnich 15 latach. Dokładnie podpisane i zamieszczone w chronologicznym porządku wskazują przede wszystkim na ogrom wysiłku jubilata włożony w kierownictwo Cerkwią. W sposób niewymuszony fotografie te dokumentują liczne historyczne chwile, poczynając od intronizacji metropolity Sawy, poprzez najważniejsze wizyty zagraniczne, kanonizacje, centralne i lokalne uroczystości liturgiczne, poświęcenia kamieni węgielnych i cerkwi, zjazdy i konferencje, itd. Tym samym książka niesie ze sobą nie tylko walory edukacyjno-poznawcze, ale też stanowi swojego rodzaju kronikę (a wskazuje na to podtytuł albumu „Kronika 15-letniej posługi), która pozwoli powrócić wspomnieniami do nieodległych jeszcze, a jakże ważnych wydarzeń, a niekiedy – być może – odnaleźć siebie na fotografiach.   

Składając Eminencji prezentowaną księgę w skromnym podziękowaniu za minione 15 lat, życzyć należy, aby jego wyjątkowy dar sterowania okrętem Cerkwi prawosławnej w Polsce mógł być z Bożą pomocą kontynuowany w licznych kolejnych latach.