Ikona Matki Bożej "Zwiastunka" z Watopedi (gr. Antifonitria, cs. Żiwoprijatnaja, Predwozwiestitielnica) jest jednym z cudownych wizerunków Bogarodzicy, od wieków znajdujących się w monasterze Watopedi na świętej Górze Atos. Znan jest też pod kilkoma innymi nazwami: "Życionośna", "Ożywiająca" oraz "Zapowiadająca". Związana jest z nią następująca historia.
W 382 r. mieszkająca w Rzymie Placyda, córka cesarza Teodozjusza I Wielkiego, zapragnęła zobaczyć swego brata Arkadiusza w Konstantynopolu. Przepływając niedaleko świętej Góry Atos, postanowiła odwiedzić znajdujący się tam, a będący pod specjalną opieką jej ojca, monaster Watopedi.
Statek, którym płynęła Placyda, zboczył z kursu i przybił do Atosu przy monasterze Watopedi. Mnisi wyszli na spotkanie wysoko postawionego gościa. Z pokładu statku Placyda przekazała im swoje życzenie odwiedzenia wspólnoty, mimo istniejącego do dziś na świętej Górze Atos zwyczaju, który zakazuje wstępu kobietom. Pomimo to, mając na uwadze władczy ton głosu Placydy oraz rangę gościa, bracia postanowili uczynić wyjątek.
Po przybyciu do głównej świątyni monasteru - cerkwi Zwiastowania Bogarodzicy - mnisi weszli głównym wejściem. Córka cesarza, czy to przez pokorę, czy też z poczucia własnej niegodności przebywania na tym świętym miejscu, nie zdecydowała się wejść do soboru tym samym wejściem. Skierowała swe kroki do wejścia bocznego. Tam jednak, zaraz po przekroczeniu progu nieoczekiwanie usłyszała groźny głos: "Po co tu wchodzisz? Tu mieszkają mnisi, a ty jesteś kobietą... Zatrzymaj się!" Nie idź dalej, w przeciwnym razie zostaniesz srodze ukarana".
Wystraszona Placyda zrozumiała swój grzech, padła na kolana i ze łzami prosiła Matkę Bożą o wybaczenie. Później, z wdzięczności, iż nie została ukarana, poleciła zbudować na terenie monasteru kaplicę św. Dymitra Sołuńskiego. W miejscu gdzie usłyszała głos Bogarodzicy nakazała też umieścić ikonę Matki Bożej typu Hodegetria, którą nazwano "Życionośna", a przed nią przez cały czas palić lampkę oliwną, co ma miejsce do dziś. Od tej pory starcy monasteru postanowili nie robić już żadnych wyjątków w odwiedzaniu Atosu przez kobiety. Cesarz Arkadiusz, brat Placydy, dowiedziawszy się z jej ust o cudzie, który miał miejsce w monasterze Watopedi, przesłał tam bogate dary.
opr. Jarosław Charkiewicz
www.cerkiew.pl
