Tytuł: Drabina raju
Autor: Św.Jan Klimak
Przekład z języka greckiego i komentarz Waldemar Polanowski
Wydawnictwo: Marek Derewiecki, Kęty 2016
Wydanie pierwsze Dodruk 2016
Wymiary: 15,5 x 23 cm
Oprawa: twarda
Ilość stron: 440
ISBN: 978-83-61199-13-7
Św. Jan Klimak (przed 579 - ok. 650), grecki pisarz ascetyczny, zwany także Janem Scholastykiem, co sugeruje, że posiadał znakomite wykształcenie i szeroką wiedzę. W szesnastym roku życia został mnichem w klasztorze na górze Synaj. Gdy miał około dwudziestu lat, wybrał życie pustelnicze i zamieszkał w grocie u podnóża góry. Powrócił do życia cenobickiego po czterdziestu latach przebywania na pustyni, kiedy został mianowany igumenem wielkiego klasztoru na górze Synaj. W tym czasie napisał dzieło swojego życia Drabinę raju, które stało się przewodnikiem duchowym dla wielu pokoleń mnichów oraz jednym z najważniejszych dzieł religijnych późnego antyku i chrześcijańskiego Wschodu. Abba Jan napisał także Do pasterza, list zawierający pouczenia dla przełożonego klasztoru. Jana Klimaka uważa się za ojca hezychazmu, jaki rozwijał się wśród mnichów synajskich, a następnie w klasztorach na Górze Atos. Kilka lat przed śmiercią, przekazał kierowanie wspólnotą rodzonemu bratu i powrócił do życia pustelniczego.
Jan bynajmniej nie miał zamiaru tworzyć jakiejś syntezy nauki ascetycznej poprzednich wieków, a jednak ją stworzył. Cechą bowiem ówczesnego monastycyzmu było przekazywanie innym swoich doświadczeń: tak starcy pustyni zawierali swoje doświadczenia w apoftegmatach, których mądrość zbierali i przekazywali dalej twórcy traktatów teologicznych, relacjonowali je autorzy opowieści o mnichach i dzieł hagiograficznych. Tak rodziła się wielka „ojczyzna duchowa”, w której wyrosło dzieło Jana stanowiące sumę doświadczeń mnichów egipskich, syryjskich, palestyńskich i synajskich. On sam przeżył, zarówno w czasie pobytu w pustelni, jak i w samym w klasztorze, i ubogacił je swoimi przeżyciami, przemyśleniami i przemodleniami. I tak stworzył dzieło, by pokazać drogę prowadzącą do Przedwiecznego po stopniach cnót - jakby drabiny, pilnie bacząc również, by ostrzegać mnichów przed niebezpieczeństwami grzechów czyhających na każdym jej szczeblu. Tak powstała ta specyficzna synteza ascezy starożytnej, tym jednak charakteryzująca się, że Jan mocno podkreśla, że nie godzi się nauczycielowi czerpać z pism innych. I był konsekwentny, nie czerpał bezpośrednio z ich pism, choć nietrudno w Drabinie odkryć wpływ jego wielkich poprzedników nauki ascetycznej.
(fragment Przedmowy ks. M. Starowieyskiego)
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów
Przedmowa - ks. Marek Starowieyski
Wstęp - ks. Arkadiusz Jasiewicz
Bibliografia
ŚWIĘTEGO OJCA NASZEGO JANA DRABINA
PROLOG księgi, która nosi tytuł Tablice duchowe
ROZDZIAŁ 1. O wyrzeczeniu się życia w świecie
ROZDZIAŁ 2. O oderwaniu się, czyli o wolności od smutków
ROZDZIAŁ 3. O wygnaniu
O widzeniach sennych towarzyszących początkującym
ROZDZIAŁ 4. O błogosławionym i zawsze wychwalanym posłuszeństwie
ROZDZIAŁ 5. O głębokiej i jawnej skrusze, gdzie mówi się o życiu świętych skazańców i o więzieniu
ROZDZIAŁ 6. Pamięć o śmierci
ROZDZIAŁ 7. O płaczu niosącym radość
ROZDZIAŁ 8. O niegniewliwości i łagodności
ROZDZIAŁ 9. O pamiętaniu o krzywdzie
ROZDZIAŁ 10. O oszczerstwie
ROZDZIAŁ 11. O wielomówności i milczeniu
ROZDZIAŁ 12. O kłamstwie
ROZDZIAŁ 13. O akedii
ROZDZIAŁ 14. O brzuchu, władcy kochanym przez wszystkich, a przecież niegodziwym
WSTĘP do rozdziału 15. O cielesnych żyjących na podobieństwo istot bezcielesnych
ROZDZIAŁ 15. O niezniszczalnej u zniszczalnych czystości i powściągliwości zdobywanej w trudach i potach
ROZDZIAŁ 16. O chciwości
ROZDZIAŁ 17. O ubóstwie (czyli o biegu do nieba)
ROZDZIAŁ 18. O niewrażliwości, czyli martwicy duszy i śmierci umysłu przed śmiercią ciała
ROZDZIAŁ 19. O śnie, modlitwie i śpiewaniu psalmów we wspólnocie
ROZDZIAŁ 20. O czuwaniu cielesnym, jak przez nie powstaje duchowe i jak powinno się je prowadzić
ROZDZIAŁ 21. O niemęskiej tchórzliwości
ROZDZIAŁ 22. O różnorakiej próżności
ROZDZIAŁ 23. O nie uznającej zwierzchności pysze i ponadto o nieczystych myślach bluźnierstwa
O ohydnych myślach bluźnierstwa
ROZDZIAŁ 24. O łagodności, prostocie, niewinności oraz o przewrotności
przemądrzałych, niespowodowanej przez naturę
ROZDZIAŁ 25. O zagładzie namiętności, czyli o najwyższej pokorze, występującej w niewidzialnym zmyśle; kto ma siłę się wspinać, niech okaże odwagę, gdyż zbawił się, naśladując Chrystusa Nauczyciela
ROZDZIAŁ 26/A. O rozróżnianiu myśli, namiętności i cnót
ROZDZIAŁ 26/B. O wyraźnym rozróżnianiu
Streszczenie poprzednich stopni
ROZDZIAŁ 27/A. O świętej hezychii ciała i duszy
ROZDZIAŁ 27/B. O różnych aspektach i rodzajach hezychii
ROZDZIAŁ 28. O świętej i błogosławionej modlitwie, matce cnót, oraz o duchowym i cielesnym uczestnictwie w modlitwie
ROZDZIAŁ 29. O niebie na ziemi, czyli o naśladującej Boga beznamiętności, o doskonałości oraz o zmartwychwstaniu duszy przed powszechnym zmartwychwstaniem
ROZDZIAŁ 30. O związku trójcy cnót (O wierze, nadziei i miłości)
Krótkie podsumowanie i zachęta
DO PASTERZA. Posłowie..
Apendyks 1. Drabina cnót
Apendyks 2. Leksykon terminów ascetycznych św. Jana Klimaka .
