ELŻBIETA, sprawiedliwa (Prawiednaja Jelisawieta), 5/18 września, zm. I w.
 

ZACHARIASZ, prorok (Prorok Zacharija Sierpowidiec), 8/22 lutego. Był jedenastym z grona dwunastu proroków mniejszych. Wiemy o nim bardzo niewiele. Był synem Berechiasza i wnukiem Iddy. Swą działalność proroczą rozpoczął dwa miesiące później niż prorok Aggeusz, tj. w listopadzie 520 r. przed Chrystusem. Trwała ona co najmniej do grudnia 518 r. przed Chrystusem, bowiem około tego roku prorok zmarł.
Składającą się z czternastu rozdziałów „Księgę Zachariasza” można podzielić na dwie części. Pierwsza z nich zawiera wezwania ludzi do poprawy i przestrzegania prawa Bożego. Przedstawione tu wizje odnoszą się głównie do odbudowy Świątyni jerozolimskiej i odnowy życia religijnego, zapowiadają szczęśliwą przyszłość narodu, w której i poganie nawrócą się do Boga.
Druga część księgi zawiera przepowiednie o uwolnieniu oblężonej przez nieprzyjaciół Jerozolimy, skrusze ludu wyznającego swą winę, odnowie religijno-moralnej narodu oraz o dniu Jahwe i nadejściu nowej ery, w której i narody pogańskie zostaną wyznawcami prawdziwego Boga.
„Księga Zachariasza” w sposób szczególnie wyraźny przepowiada ostatnie dni życia Zbawiciela: wjazd Pański do Jerozolimy, sprzedanie Go za trzydzieści srebrników, przekłucie boku, rozproszenie apostołów z Sadu Getsemańskiego oraz zaćmienie słońca podczas cierpień Chrystusa na Krzyżu.
Proroka Zachariasza nie należy mylić ze św. sprawiedliwym prorokiem Zachariaszem, ojcem patrz św. Jana Chrzciciela. Święci Zachariasz i Elżbieta są adresatami modlitw bezdzietnych małżonków o potomstwo, orędownikami o uzdrowienie od niepłodności oraz wstawiennikami podczas skomplikowanych porodów.
W ikonografii prorok przedstawiany jest w dwóch odmiennych ujęciach. Niekiedy jest siwobrodym starcem w proroczym płaszczu ze zwojem w dłoni. Jednak częściej występuje jako młody człowiek o długich, jasnych włosach, niekiedy z nakryciem głowy i zwojem w ręku. Na zwoju widnieją słowa zaczerpnięte z jednej z jego wizji. W sztuce zachodniej prorok jest przeważnie przedstawiany jako koronowana postać, niekiedy w połączeniu z aniołem objaśniającym wizję. Czasami występuje również jako kapłan przed ołtarzem lub tabernakulum. Jego atrybutem jest siedmioramienny świecznik.

oprac. Jarosław Charkiewicz
www.cerkiew.pl