3,00zł

Podwyższenie Najczystszego i Życiodajnego Krzyża Pańskiego

Podwyższenie Najczystszego i Życiodajnego Krzyża Pańskiego

Wozdwiżenije Czestnago i Żiwotworiaszczego Kresta Hospodnia (14/27 września)
Rozmiar 210 x 260

Święto Podwyższenia Krzyża Pańskiego jest nieruchomym świętem, z liczby dwunastu wielkich świąt. Początkowo obchodzone je w drugim dniu Paschy, jednak już od 335 r. zostało przeniesione na obecny termin świętowania - 14/27 września. Ustanowiono je na pamiątkę odnalezienia przez św. cesarzową Helenę w 326 r. Krzyża, na którym zmarł Jezus Chrystus.
Ikonografia święta w przejrzysty sposób oddaje atmosferę radości i respektu, jaka towarzyszył temu wydarzeniu. Spoczywający przez ponad trzysta lat w ziemi Krzyż Pański został odnaleziony dzięki staraniom będącej już w podeszłym wieku cesarzowej Heleny. Wydobyty z ziemi wraz z kilkoma (prawdopodobnie dwoma) innymi stał się źródłem cudu wskrzeszenia zmarłego (lub, według innej wersji, chorej kobiety), co bezdyskusyjnie potwierdziło jego autentyczność. Wieść o odnalezieniu świętości oraz cudzie spowodowała napływ do Jerozolimy tłumów wiernych. Wszyscy pragnęli zobaczyć go, pokłonić się mu i ucałować świętość. Wówczas patriarcha jerozolimski Makary uniósł krzyż do góry, aby wszyscy mogli go ujrzeć.
Tę właśnie uroczystą i radosną chwilę obrazuje ikonografia święta. Patriarcha Makary, stojący na niewielkim podwyższeniu lub ambonie, odziany w szaty liturgiczne, bez nakrycia głowy, trzykrotnie unosi (zwykle ośmioramienny) Krzyż Pański do góry. Zazwyczaj korzysta przy tym z pomocy dwóch diakonów, znajdujących się nieco z tyły i podtrzymujących bardziej jego niż Krzyż. Na niektórych ikonach unosi go samodzielnie. Niekiedy (na późniejszych przedstawieniach) Krzyż posiada niewielkie rozmiary, tak, że z łatwością w całości znajduje się ponad głową hierarchy.
Ikony Podwyższenia zawsze przedstawiają też cesarzową Helenę, starszą niewiastę w cesarskim stroju, z koroną na głowie lub w bogatym odzieniu wschodnim i białą chustą na głowie. Na niektórych ikonach towarzyszy jej małżonek - św. cesarz Konstantyn I Wielki. Gdy jest obecny, prawie zawsze stoją po przeciwległych stronach Krzyża, a tylko wyjątkowo po tej samej stronie. Poza nimi na ikonach Podwyższenia znajduje się szereg innych, nie znanych z imienia osób, których liczba nie jest ściśle określona. Symbolizują oni przedstawicieli episkopatu, duchowieństwa, książąt, mnichów oraz ludzi prostych - kobiet i mężczyzn.
Ikony Podwyższenia przedstawiają też cud, który zaświadczył o autentyczności Krzyża Pańskiego. Niekiedy ukazują one zamiast wskrzeszonego nieboszczyka ciężko chorego starca lub niewiastę uzdrowioną dzięki dotknięciu Krzyża. Scena ta jest zwykle mało wyeksponowana, a niekiedy wręcz nie rozpoznawalna. Wyraźnie rzuca się w oczy na ikonach przedstawiających tę scenę jako wyodrębnioną (np. w górnej części ikony), często wraz ze sceną samego odnalezienia Krzyża. Niektóre zachodnie przedstawienia tego cudu, ukazują z kolei małą dziewczynkę wskrzeszoną z martwych dotknięciem Krzyża.
Cała scena rozgrywa się na tle zwieńczonej krzyżami świątyni, liczba kopuł której może być różna.

oprac. Jarosław Charkiewicz
 

www.cerkiew.pl

Recenzje

Producent
Szybkie wyszukiwanie
 
Użyj słów kluczowych, aby znaleźć produkt, którego szukasz.
Zaawansowane wyszukiwanie
Poleć produkt
Podziel się poprzez e-mail. Udostępnij na Facebooku. Podziel się na Twitterze.
osCommerce