Tekst w języku polskim i rosyjskim

Wydawca: Fundacja "Tolerancja" Warszawa, Oddział Wydawniczy Patriarchatu
Moskiewskiego Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego Moskwa
Oprawa: Twarda + obwoluta + etui
Wymiary: 25,5 x 24,5 cm


Tom 1
Tytuł: Bogurodzica w kulturze i tradycji katolickiej w Polsce
Autor: Aleksander Wojciech Mikołajczak
Ilość stron 352
ISBN 978-83-89422-99-62

Tom 2
Tytuł Kult Najświętrzej Bogurodzicy w Rosji
Pod redakcją ks.Władimira Siłowjowa
Autor tekstu: E.Poliszczuk
Ilośc stron: 360
ISBN 978-5-88017-212-2

Kult Matki Bożej jest niewątpliwie najbardziej charakterystyczną cechą prawosławnej pobożności. Nie ma domu, w którym nie byłoby ikony Najświętszej Bogurodzicy. Prawosławni zanoszą poruszające i głębokie modlitwy do Najczystszej Dziewicy nie tylko podczas nabożeństwa. Zwracają się do Orędowniczki i Szybkiej Pomocnicy podczas każdego duchowego nieszczęścia, a Ona pociesza wszystkich strapionych, zaspokaja spragnionych, wskazuje drogę do zbawienia. Pobożna miłość całego narodu, niezachwiana wiara w obfitość łask, wylewanych przez Nią na rosyjską ziemię – wszystko to pozwala mówić o maryjnym charakterze rosyjskiego prawosławia.
To fragment wstępu do wydawnictwa niezwykłego, tak ze względu na treść, jak i urodę, dwutomowego albumu, którego część pierwsza poświęcona jest „Bogurodzicy w kulturze i tradycji katolickiej w Polsce”, druga „Kultowi Najświętszej Bogurodzicy w Rosji”. Przygotowany został do druku wspólnie przez Wydział Wydawniczy Patriarchatu Moskiewskiego i Fundację Tolerancja.
Autorzy tekstu nieco inaczej ujęli temat, autorzy opracowania graficznego inaczej dobrali ilustracje, powstały w efekcie dwie autonomiczne prace, bliskie sobie, ale – choć równolegle tłumaczone – na istotę kultu maryjnego spoglądające z dwóch perspektyw.
Prawosławnego czytelnika, co oczywiste, bardziej zainteresuje tom przygotowany w Moskwie. Autor, prof. Jewgienij Poliszczuk, dał nam swoiste kompendium wiedzy o Matce Bożej, od teologicznych podstaw i liturgicznego wyrazu jej kultu, przez historię, po przedstawienie najbardziej znanych, cudotwórczych ikon i ich miejsca w rosyjskiej państwowości i życiu zwykłych wiernych.
Poruszająca to lektura, jednocześnie porządkująca teologiczną świadomość w kwestiach czci oddawanej Matce Bożej podczas dedykowanych Jej świąt i oddająca bogactwo przeżyć, emocji, wiary i nadziei ludzi, zwracających się do Przeczystej z prośbą o wstawiennictwo, pocieszenie, ratunek. Wiele w niej opowieści o niezwykłych, cudownych doświadczeniach, będących udziałem ascetów, mnichów pełniących służbę w głębinach rosyjskiej prowincji, za życia naznaczonych świętością, i prostych chłopów, nie zawsze nawet pobożnych czy chociażby godnie, po chrześcijańsku, żyjących. Matka Boża wysłuchuje bowiem wszystkich.
Jej łaska, o czym warto pamiętać, zawsze jest łaską Syna, przed którym najdoskonalsza z ludzi jest naszą orędowniczką.
Prof. Aleksander Wojciech Mikołajczak z kolei opowiada o najbardziej znanych w Polsce wizerunkach Matki Bożej i miejscach, gdzie doznają czci – Jasnej Górze, Gietrzwałdzie, Leżajsku, Piekarach Śląskich, Licheniu, Kodniu... Więcej też w tym tomie fragmentów literackich.
Warto czytać, warto i oglądać.
Album „rosyjski” to przede wszystkim ikony, wszystkie omówione w tekście, w kilku nieraz wariantach, i cerkwie poświęcone Matce Bożej, Jej Narodzeniu, Wprowadzeniu do Świątyni, Zwiastowaniu, Zaśnięciu, Opiece... Nie brakuje i scen z cerkiewnych uroczystości. Album „polsko – katolicki” znowu skupia się na obrazach i rzeźbach, ukazuje ich detale, kierując uwagę głównie ku stronie wizualnej.
Takiego zestawienia, nie narzucanego porównania form kultu w dwóch krajach, nigdzie nie zrobiono. Interesujące jest ono i dla katolików, i prawosławnych.
Nie byłoby tego wydania, gdyby nie wieloletnia bliska znajomość redaktora naczelnego Przeglądu Prawosławnego i Kazimierza Morawskiego, prezesa fundacji Tolerancja, z ówczesnym przewodniczącym wydziału stosunków zewnetrznych patriarchatu moskiewskiego, a obecnie patriarchą Kiryłem. Podczas jednego ze spotkań, kiedy poruszono problem nie najlepszych stosunków polsko-rosyjskich i szerzej słabej znajomości kultury i tradycji, także religijnej, obu krajów, Eugeniusz Czykwin zaproponował wydanie albumu poświęconego kultowi Matki Bożej, jednakowo intensywnemu i Rosji i Polsce, jako elementowi przybliżającemu oba narody.
I oto książka jest gotowa.
Albumy, przygotowane na najwyższym poziomie, wydrukował białostocki Orthdruk, kolejny raz dowodząc swego poligraficznego mistrzostwa. Doskonała jakość ilustracji, twarda oprawa, obwoluta, pudełko na oba tomy czynią z pracy, w której sztuka, wyraz artystyczny dzieła, jest tylko pomocą, drogą przybliżającą prawdy wiary, pozwalając pełniej odbierać poczucie świętości, małe dzieło sztuki edytorskiej i drukarskiej.

Przegląd Prawosławny - Dorota Wysocka