Autor: Antoni Mironowicz
Tytuł: Hilarion Massalski. Archimandryta supraski
Wydawnictwo: Ośrodek Badań Europy Środkowo-Wschodniej
Wydanie: Białystok 2020
ISBN: 978-83-958357-0-4
Liczba stron: 128
Wymiary: 16,5 × 23,5 cm
Okładka: miękka

     Hilarion Massalski należał do najwybitniejszych postaci w dziejach Kościoła prawosławnego na terenie Rzeczypospolitej. Hierarcha ten, był przełożonym dwóch ważnych dla ówczesnego prawosławia ośrodków zakonnych w Supraślu i Dubnie. Archimandryta Hilarion był znanym polemistą, obrońcą praw wyznawców „wiary greckiej" i działaczem antyunijnym.
     Uczestniczył w lokalnych soborach prawosławnych i podejmował wiele decyzji istotnych dla losów całego Kościoła. Jego życie i działalność przypadała na okres szczególny w dziejach Kościoła prawosławnego: podziałów wewnętrznych, narastania tendencji kontrreformacyjnych, przygotowania soboru unijnego, konfliktów unicko-prawosławnych. Zarządzanie sprawami Ławry supraskiej i innych wspólnot zakonnych w okresie wewnętrznych podziałów cerkiewnych było zadaniem niezwykle trudnym.
     Zadaniem niniejszego opracowania jest ukazanie postaci tego wybitnego hierarchy, a poprzez jego biografię przedstawienie dramatycznych losów Kościoła prawosławnego na terenie Rzeczypospolitej końca XVI i początków XVII wieku. Biografia postaci kniazia Hilariona Massalskiego pozwoli nam zrozumieć postawę obrońcy wiary prawosławnej w ówczesnej skomplikowanej sytuacji polityczno-religijnej, zrozumieć dylemat trudnych wyborów, przed którymi stanął archimandryta supraski.

Spis treści
Słowo J. E. ks. bp. dr hab. Andrzeja (Borkowskiego)
Wstęp
Rozdział 1
Dzieje monasteru supraskiego do końca XVI wieku
Rozdział 2
Rodowód archimandryty Hilariona Massalskiego
Rozdział 3
Archimandryta supraski
Rozdział 4
Rola Hilariona Massalskiego w fundacji monasteru Wniebowstąpienia Pańskiego w Puszczy Błudowskiej
Rozdział 5
Archimandryta monasteru Przemienienia Pańskiego w Dubnie
Rozdział 6
Powrót do Ławry supraskiej
Bibliografia
Summary
Rezume
Резюме