Tytuł: Serafion Połchowski
Autor: Antoni Mironowicz
Wydawca: Białoruskie Towarzystwo Historyczne
Wydawnictwo: Białystok 2007
Format 12 x 16,6 cm
Oprawa: miękka
Stron 168
ISBN 978-83-60456-04-0
Spis treści
Wstęp
Diecezja białoruska w latach 1633-1697
Archimandryta słucki
Władyka białoruski
Zakończenie
Bibliografia
Indeks osobowy
Indeks nazw geograficznych i etnicznych
Wstęp
Przedstawiam sylwetkę kolejnego władyki białoruskiego, ordynariusza tak ważnej diecezji w dziejach Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej. Po opracowaniu biografii Sylwestra Kossowa, Teodozego Wasilewicza, Józefa Nielubowicza Tukalskiego, Józefa Bobrykowicza i Sylwestra Czetwertyńskiego chciałbym przybliżyć postać Serafiona Połchowskiego. Wszystkie wymienione postacie łączy pobyt na katedrze białoruskiej (władyctwie mścisławsko-orszańsko-mohylewskim). Z biskupstwa białoruskiego Sylwester Kossow i Józef Nielubowicz Tukalski objęli godność metropolitów kijowskich. Józef Bobrykowicz był pierwszym władyką powołanym na katedrę w Mohylewie. Z kolei Teodozy Wasilewicz stał się symbolem walki o utrzymanie w rękach prawosławnych eparchii białoruskiej. Wymienieni biskupi byli ordynariuszami diecezji białoruskiej w latach 1633-1678. Sylwester Czetwertyński pełnił funkcję biskupa, kiedy ta eparchia po 1702 r. pozostała jedyną diecezją prawosławną na terenie całej Rzeczypospolitej. Na okres dramatycznych przemian w strukturze organizacyjnej Cerkwi prawosławnej przypadają lata pobytu na katedrze białoruskiej Serafiona Połchowskiego. Biskup w latach przechodzenia na unię władyków przemyskiego, lwowskiego i łuckiego pozostał wierny prawosławiu.
W ostatnich latach ukazały się liczne publikacje o dziejach Kościoła prawosławnego w Europie Środkowo-Wschodniej. Podnoszono w nich jego rolę w historii państw tego regionu, omawiano status prawny i strukturę organizacyjną. Wiele miejsca poświęcono stosunkom między Kościołem wschodnim i zachodnim. Wielkim wezwaniem badawczym jest spojrzenie na losy Kościoła poprzez pryzmat doświadczeń wybitnych postaci tego czasu. Ukazanie działalności znakomitych hierarchów na tle dziejów Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej otwiera nowe możliwości badawcze, podnosi problem miejsca jednostki w całokształcie wydarzeń. Postać Serafiona Połchowskiego ma charakter wyjątkowy, ponieważ władyka nie był biernym obserwatorem wielkich wydarzeń na przełomie XVII i XVIII w., ale sam w istotny sposób kreował ówczesną rzeczywistość. Serafion Połchowski należał do elity ówczesnego społeczeństwa prawosławnego. Doskonale wykształcony, z wielkim stażem duchownym stał się gorliwym obrońcą swojej wiary, opiekunem wielu cerkwi i monasterów. Połchowski jako mnich, przełożony i archimandryta kilku monasterów został w 1690 r. przez duchowieństwo i wiernych wybrany biskupem białoruskim.
